چرا حجاب بر مرد واجب نشده است؟
در مورد مردان نیز این گونه نیست که بتوانند با هر نوع لباسى از خانه بیرون آیند و نوع پوشش آنها به هر صورتى جایز باشد؛ بلکه مردان نیز در این جهت، با محدودیتهاى خاص خود نسبت به پوشش، روبهرو هستند؛ اما محدوده پوشش آنان، به جهتحضور بیشتر در اجتماع و کارهاى سخت و به جهت اینکه زن، مظهر جمال و زیبایى و مرد، موتورمحرکه اقتصاد در جامعه است، با زنان متفاوت است.
علاوه بر این، همانطور که شهید مطهرى فرمود، میل به خودنمایى و خودآرایى، مخصوص زنان است و از نظر تصاحب قلبها و دلها، مرد، شکار است و زن، شکارچى؛ همچنان که از نظر تصاحب جسم و تن، زن، شکار است و مرد، شکارچى. این زن است که به حکم طبیعت خاص خود، مىخواهد دلبرى کند و مرد را دلباخته و در دام علاقه خود، اسیر سازد.
در عین حال، اسلام براى مردان نیز پوششى در حد معقول قرار داده است و مردان نیز آزادى بىحد و حصر، در پوشش ندارند. از طرف دیگر، اسلام آنها را بر حفظ نگاه از نامحرم و کنترل شهوت در نگاه، تکلیف کرده است و کنترل نگاه براى مردان، نسبت به زنان، سختتر است. براى توضیح بیشتر، ذکر چند نکته زیر، ضرورى است :
1. بسیارى از فقها فرمودهاند که زن نباید به بدن لخت مرد نامحرم
(به جز سر و صورت و گردن) نگاه کند و این حکم، دلیل قطعى دارد که در جاى خود بیان شده است.
2. ممکن است نگاه زن به بدن مرد نامحرم، حرام باشد؛ ولى پوشش آن از سوى مرد واجب نباشد؛ همان گونه که نگاه مرد به صورت و دستهاى زن از روى شهوت، حرام است؛ ولى پوشش آن از سوى زن، واجب نیست.
اکنون این پرسش پیش مىآید که اگر مردى با این وضعیت بیرون آید و بداند که زنان از روى عمد و لذت، به بدنش نگاه مىکنند، آیا از نظر شرعى مرتکب گناه شده است؟ برخى فتوا به حرمت داده و مردان را از این عمل نهى کردهاند.
اصلىترین مستند و مبناى این حکم، قاعده فقهى «اعانه بر اثم» است که در فقه، کاربرد فراوانى دارد. معناى این قاعده، آن است که هر کس زمینه تحقق و پیاده شدن گناه را براى دیگرى فراهم سازد، خود نیز مانند انجام دهنده آن، گناهکار است. برخى فقها نیز معتقدند که دلیل و قاعده فقهى، «تعاون بر اثم» است و نه «اعانه بر اثم».
آنان مىگویند: اگر مرد با لباس آستین کوتاه بیرون آید، به قصد اینکه زنان به آنها نگاه کنند، شریک گناه گردیده، قاعده فقهى درباره آنها پیاده مىشود؛ اما اگر به این انگیزه نباشد، اشکالى ندارد.
به هر صورت، براى مرد مؤمن، سزاوار نیست که با لباس نامناسب در اجتماع حاضر شود و در مواردى که مفاسد خاصى بر آن مترتب شود، به فتواى فقها، حرام مىباشد؛ اما توصیه مىشود که در جزئیات مسئله، به رساله مرجع تقلید خود مراجعه کنید.